18 December 2014. Roncevalles/Roncevaux, de dag dat Constance bij ons komt
Donderdag.
Met de auto van de hospess word ik naar de wei van Leon gebracht. Ik vraag of nog hondenvoer te krijgen is in het dorp. Maar de zoon van de hospess is slager. Met het afval van de slagerij worden al die 25 jachthonden! gevoerd. Neem 4 kipkarkassen mee, zegt hij, dan heb je voor 4 d. genoeg. De karkassen worden op het paard geladen en op weg. Kippenbotjes zijn gevaarlijk voor je hond, is mij geleerd vroeger. Kan de maag doorprikken. Wat een Blötsinn. Dan zou het bos vol liggen met kadavers van al die wolven, vossen enz., die een duif, patrijs of fazant verschalken. Waar moeten die beesten dan van leven?
Ook met de auto werden we gisteren naar een restaurant gebracht. Dat was weer een nééf. Zo wordt dat in Nl. in de toekomst ook. Door het afbreken van alle bejaardenvoorzieningen, moeten we weer met kinderen, familie, vrienden bij elkaar hokken, om elkaar te verzorgen. Misschien ook wel gezellig. Jan vraagt zich af hoe dat dan moet gaan, als alle vrouwen uit huis werken. Dan is er niemand om je te verzorgen. Misschien goedkope arbeidskrachten, bv. uit de Fillippijnen of zo. Leek ons geen gek idee. Ik mijmer over hoe beschavingen opkomen en verdwijnen. Griekenland, Italië en in dit geval Spanje, met hun roemruchte verleden, en hoe is het nu? Mogelijk gaat NW-Europa ook die kant op.
Regen was voorspeld, maar het was droog en zacht. Wow, wat een klim., ook nog over rotspaden. Ik sta versteld van dat paard. Loopt als een 4-wheeldrive. Volgens mij zijn Leons hoeven van beton geworden. Hij maalt nergens om. Met een rotgang over die keien omhoog. Ik laat me nog meetrekken. Wat een beestachtig beest. Niet kapot te krijgen. Hond Tosca sleept weer met alles wat los en vast zit. Rijt plastic uit elkaar, probeert een boomwortel nijdig grommend los te krijgen, verdwijnt blaffend het bos in. Elk moment verwacht ik hem terug met een varken in de muil, of andersom. Ze heeft de tijd van haar leven.
Al vaker werd gevraagd, is dit nou leuk? Iedere keer weer zeg ik, moet dat dan? Als iets niet meer leuk is tegenwoordig, moet het opgeleukt worden. Leuk is het enthousiasme van die hond. Tosca heeft stevige billen gekregen, zoals ook past bij haar naam. Paard Leon gaat als een trein en dat doet plezier. Loopt door beken, loopt trappen op en af, over smalle bruggetjes etc. Mooie dorpjes, mooie huizen, bruggen, grappige momenten, zoals die 20 of 30 jachthonden gisteren; Koreanen die hier staan te stamelen in de bar, omdat ze honger hebben, nu op hun 2e wandeldag. Jan, die hun in vloeiend Engels uitlegt hoe de gewoontes zijn in Spanje. Vriendelijk glimlachend zie ik ze knikken, terwijl ze van dat Engels evenmin een snars begrijpen enz. Wij doen hun voor hoe je minimaal gekleed door de slaapzaal loopt, om je te verzorgen. Zij hebben geen haar op de borst, dus ze zullen wel hun ogen uitkijken naar Jan en mij!!! Het is droog, terwijl regen is voorspeld. Dat zijn dus allemaal wel leuke dingen. Minder leuk is als de regen dan toch komt, als Leon tussen een poortje zijn dekzeil kapot schuurt, als Leon mij de beek intrekt, van het pad afduwt, op een voet van Tosca staat, een ouwe zeur ons de urine lauw maakt in de herberg, als we ons inziens te lang bergop moeten, zoals morgen, 5 km. lang klimmen, als we de weg niet weten, als er geen wifi is, of nog erger, als er helemaal geen bar is etc. enz. Mij leerden ze dat als het regent, de engeltjes de hemel waren aan het schrobben. Volgens mij zijn het geen engeltjes, maar mannen van mijn leeftijd, die daar boven allemaal last hebben van de prostaat, want het gedruppel houdt maar niet op.
In Biscarreta Guerendendiain staan alle borden in het Baskisch. Wel handig voor de 50 mensen die daar wonen. Ik vind wel leuk als niet alles in de wereld één grijze cultuur is. Diversiteit, ook in taal en cultuur, geeft kleur. Daarom foto’ s van die Baskische borden. Jan vroeg of er een coffeeshop was. Ja, links, rechts, links en dan in dat casa blanca. Nu waren in dat gehucht met de korte naam alle huizen wit, op 2 na. Toch wel handig, als je weet waar je NIET moet zijn.
Regelmatig kruisjes voor overleden pelgrims. Allemaal rond de 63 j! Geeft te denken (zie foto’s).
Zo kwam onder het lopen de herinnering op aan een film, ik geloof dat die “de maratonloper” heette. Is al 45 j. geleden. Het ging over een jonge kerel, die ten onrechte in een gevangenis of opvoedingsgesticht werd geplaatst, waar hij werd gekoejeneerd tot en met. Toen was er een maratonwedstrijd tussen verschillende gestichten. Hij liep mee, liep uiteindelijk ver voor de rest uit en de leiding van het gesticht moedigde hem laaiend enthousiast aan, want hij zou met zijn aanstaande overwinning de eer opstrijken voor het bestuur van de inrichting. Vlak voor de eindstreep ging hij zitten. Vooruit man, nog 20 m., nog even. Hij vertikte het, expres. Ik zal jullie, klojo’s, krijgen. Prachtige film. En zo’n simpel thema. Alweer, de kracht van de eenvoud!
Het zal de lezers natuurlijk een rotzorg zijn wat ik doe, maar het zou mooi zijn, als ik het morgen zou vertikken om de grens met Frankrijk over te gaan, als niet eerst iedereen minstens 10 E over zou maken naar Mama Alice. Maar ja, ik kan alleen maar vragen. Arme vent toch,ik.
En nu wachten op de komst van Constance dadelijk vanuit Frankrijk, die ons team komt versterken. Wordt leuk.
Nou Harrie ik zie het wel als je over twee jaar nog aan de grens zit ,om over te steken .
Je ziet het nog allemaal gelukkig rooskleurig uit ,geen gemopperd ,gewoon door waar voor je bent gekomen en het maar op zijn beloop laten mooie instelling .
Succes voor morgen met jullie klim hou je taai ne de gr Harrie,Marlies.
Hallo Harry’,
Ik heb, nu je in Roncevalles bent, misschien nig een paar nuttige aanwijzijngen. Er zijn 2 routes over de Pyreneen. De lagere over Valcarlos en de hogere over de route Napoleon.
Als de route Napoleon kiest kijk dan voor het weer op https://www.meteoblue.com/nl/spanje/weer-col-de-bentarte en vraag het aan de plaatselijke bevolking. Vandaag was het daarboven wat mistig. De route Napoleon heeft 2 aanloopwegen, de Gr 12 en de GR 65. De GR 12 gaat langs de kapel van Roland, de GR 65 gaat vanaf het parkeerterrein achter Hotel Posada direct omhoog. Deze route is het 1e uur steiler maar omhoog is dat minder hinderlijk dan omlaag. Na 1-1,5 uur ben je boven op ca 1430 m. In Spanje wordt de camino aangegeven met palen van 2 m hoog die allemaal een uniek nummer hebben. Boven is er een kleine schuilhut. je komt langs de bron van Roland waarvan het water drinkbaar is. Als er geen mist is dan is het uitzicht prachtig. Waarschijnlijk zal er wel wat sneeuw liggen maar er wordt geen sneeuw voorspeld. Neem deze camino niet als er een negatief advies gegeven wordt. Eventuele evacuatiekosten zijn dan voor eigen rekening. Na 5 uur doorlopen kom je aan bij Auberge Orrison, tel Telephone: +33 (0)5.59.49.13.03 , Portable : + 33 (0) 6.81.49.79.56. Je kunt voor informatie over het weer ook naar Orisson bellen. Je weet dan ook meteen de openingtijden met name ook de keuken. Na Orisson kom je langs 2 adressen waar je met paard en hond terecht kunt. Ik heb je die al eerder gemaild. Vanaf Orisson naar St J PdePort is het nog ca 2- 2,5 uur lopen.
Als je over Valcarlos loopt dan heb je 2 keer ca 2,5 km dat je tussen de auto’s over de weg loopt. Verder gaat de weg door bossen met af en toe wel smalle paadjes. Na Valcarlos zijn de paden breder.
Ik hoop dat je iets hebt aan deze informatie die ik ieder jaat vanuit het franse pelgrimsbureau in St Jean pied de Port als vrijwilliger aan de pelgrims geef. dus nogmaals het weer is bepalend en het kan verraderlijk zijn.
Veel succes morgen.
Jan Lautenslager
Die Koreanen zijn een apart volk op de camino. Velen praten alleen Koreaans, maar met handen en voeten kunnen ze zich redelijk goed uitdrukken. Maar ook zij komen in Santiago aan. Maar soms laat hun voorbereiding wel behoorlijk te wensen over. Zo is een groep Zuid Koreanen in januari van dit jaar vanuit St Jean de camino gaan lopen. Vanuit hun land zijn ze vertrokken met de gedachte dat Spanje een warm en zonnig land is en hebben daaraan hun kleding voor de pelgrimstocht op aangepast. Bij de overtocht naar Roncevalles kwamen ze tot de ontdekking dat het weer in Spanje toch anders kan zijn. Er lag een dik pak sneeuw en het was ijskoud. Ze hebben de waarschuwingen in St. Jean gemist, om niet over de Napoleonroute te lopen. Toen ze op een gegeven moment al hoger in de bergen kwamen, werd de kou hun toch te machtig. Gelukkig konden ze een hut vinden, waar ze konden schuilen. Het bleek een hut van de brandweer te zijn, waarin ze een telefoonnummer zagen. Zij bellen en ze werden na enige tijd half bevroren gered uit deze situatie en ondergebracht in een warme herberg in Roncevalles. Dit had ook helemaal verkeerd kunnen aflopen met deze toch jonge Koreanen.
Maar Harry, ben voorzichtig bij deze overtocht. Je zult nog wel meer gedenktekens tegenkomen van pelgrims die hier zijn omgekomen en niet alleen van Koreanen. Mist en gladheid boven op de berg vormen een risico voor pelgrims. De bergen zijn verraderlijk. Herma en ik hebben dat aan den lijve ondervonden in 2007.
We zijn toen hopeloos verdwaald geraakt door de dichte mist, regen en harde wind, maar alles is goed gekomen dankzij mijn GSM met het telefoonnummer van de Nederlandse herberg in St Jean. We waren goed in staat aan te geven waar we ons op dat moment bevonden. Zo zijn we kunnen ontsnappen aan de turende blikken van de plaatselijke gieren.
Er is geen dorp of huis te vinden. Alleen wilde paarden die daar vrij rondlopen. Eenmaal in St Jean ben je blij dat je weer in de bewoonde wereld bent.
Heel veel succes met de overtocht vrijdag.